تحلیل الگوهای فضایی مهاجرت بین شهرستانی در فضای سرزمینی ایران

نویسندگان

چکیده مقاله:

الگوهای مهاجرت در دوره­های زمانی مختلف اشکال فضایی متفاوتی به خود می گیرد؛ به گونه­ای که شهرستان­ها در شرایط زمانی و مکانی خاص می توانند مهاجر­پذیری/ فرستی بالایی را تجربه کنند. الگوهای نامتوازن مهاجرتی و تجمع و تمرکز آن­ها در اطراف سکونتگاه­های معین که معمولا دارای فعالیت­های مهم اقتصادی و اجتماعی و سیاسی هستند؛ موجب شکل­گیری آرایش فضایی متفاوت با سایر مناطق می­شود. مقاله حاضر با هدف تحلیل الگوهای فضایی مهاجرت در میان شهرستان­های کشور در سال­های 1385 و 1390 و به دنبال شناخت ویژگی­ها و الگوهای فضایی غالب انجام می­شود. روش تحقیق مقاله کمی بوده و رویکرد آن توصیفی- تحلیلی می­باشد و در آن از داده­های سرشماری نفوس و مسکن و  روش­های ترکیبی برای تحلیل یافته­ها بهره گرفته شده است.   نتایج یافته­ها نشان می­دهد که شهرستان­های قرار گرفته در نواحی مرزی که به لحاظ جغرافیایی در حاشیه کشور قرار گرفته اند دارای مهاجر فرستی بالایی بوده و اکثریت شهرستان­های مهاجرپذیر در مرکز کشور قرار دارند. از نظر مساحتی نیز بیشترین مساحت کشور (61 درصد سطح کل کشور) در اختیار شهرستان­هایی است که دارای مهاجر­پذیری بالایی هستند (95 شهرستان). 80 شهرستان مهاجر فرستی بالایی دارند. سایر شهرستان­ها از کمترین پویایی در مهاجرت برخوردار بوده­اند(78 شهرستان). این یافته­ها نشان می­دهد هر چه قدر از مرکز به سمت پیرامون کشور حرکت می کنیم روند مهاجر فرستی تشدید می­شود که حاکی از اختلاف توسعه در این مناطق و  نیازمند توجه ویژه  و سیاستگزاری برای دستیابی به تعادل­های منطقه­ای در نظام برنامه ریزی کشور است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل الگوهای فضایی- مکانی طبقه خلاق در شهرستان‌های ایران

نظریه‏ های جدید از طبقه خلاق به‌عنوان موتور محرکه‌ خلاقیت و به‌تبع آن رشد به‏ویژه رشد اقتصادی نام می‌برند. این پژوهش بر آن است تا با استفاده از ادبیات نظری مربوط به طبقه خلاق، این مفهوم را در سطح شهرستان‌های ایران مورد سنجش قرار دهد و الگوهای فضایی حاکم بر انتخاب مکانی طبقه خلاق را با استفاده از روش‌های تحلیل فضایی بررسی کند. برای این منظور، از شاخص‌های خودهمبستگی فضایی در نرم‌افزار GIS استفاده...

متن کامل

تحولات روند و الگوهای مهاجرت داخلی در استانهای ایران

هدف از مقاله پیش رو، واکاوی تحولات روند و الگوهای مهاجرت داخلی در ایران در سه دهه‌ی اخیر می‌باشد. روش تحقیق مورد استفاده در مقاله، کمّی از نوع توصیفی ـ تحلیلی و مبتنی بر تحلیل ثانویه‌‌ی داده‌های مهاجرت سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال‌های 1375، 1385 و 1390 است. نتایج بیانگر تغییر الگوهای جریان مهاجرت‌های داخلی به سمت افزایش مهاجرت‌های برون ‌استانی است. مهاجرت‌های بین‌استانی از 35 درصد در دوره‌ی 75-...

متن کامل

تحلیل نوسانات فضایی تأثیر توسعه بر مهاجرت داخلی‌ـ بین‌شهرستانی در ایران

در سال‌های اخیر سالانه به ‌طور متوسط حدود یک میلیون نفر در داخل کشور جابجایی و مهاجرت داشته­اند. در همین ارتباط، مقاله پیش­رو با استفاده از تحلیل ثانویۀ داده­های سرشماری1390 به تحلیل فضایی پویایی مهاجرتهای داخلی از نوع بین شهرستانی در ایران و تبیین آن در چارچوب توسعۀ نابرابر و عدم تعادل­های منطقه‌ای می­پردازد. برای تحلیل داده‌ها از شاخص­های عمومی و محلی روابط فضایی و نرم­افزارهای TOPSIS، GEODA ...

متن کامل

بررسی روابط ساختاری بین سطح توسعه اقتصادی-اجتماعی و مهاجرت درسطح شهرستانی( تحلیل داده های سرشماری در سال 1390 ایران)

هدف از تحقیق حاضر بررسی روابط ساختاری بین سطح توسعه اقتصادی- اجتماعی و مهاجرت در سطح شهرستانی است. روش تحقیق مورد استفاده تحلیل ثانویه داده های سرشماری سال 1390 بوده و جامعه آماری تحقیق شامل 397 شهرستان کشور می باشد و از پرسشنامه مرکز آمار ایران برای بدست آوردن اطلاعات و شاخص سازی استفاده شده است. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که رابطه معناداری بین متغیرهای مستقل(توسعه اقتصادی، توسعه اجتماعی، ...

تحلیل الگوهای فضایی پراکنده‌رویی در منطقه کلان‌شهری تهران

مناطق کلان‌شهری به‌عنوان پدیده‌ای نوظهور در مقایسه‌ی دیگر شیوه‌های سکونت انسانی دارای روند شکل‌گیری و گسترش سریع‌تری در عرصه‌های مختلف است. هر منطقه‌ی کلان‌شهری با توجه به ویژگی‌ها و شرایط محیطی خود می‌تواند از الگوی رشد متفاوتی پیروی کند. بررسی ادبیات موجود در این زمینه نشان می‌دهد که نمی‌توان الگوی ثابت و مشخصی برای تمامی مناطق کلان‌شهری ارائه کرد. ازاین‌رو بایستی بوسیله‌ی شاخص‌هایی به سنجش م...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 21  شماره 62

صفحات  223- 246

تاریخ انتشار 2018-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023